شانه یخ زده یا چسبندگی کپسول مفصل شانه
این عارضه در خانمها شایع تر است و ممکن است به دلیل تغییر راستای استخوانی شانه و کایفوز (افزایش قوز) ایجاد شود. افزایش آسیب عضلات اطراف شانه باعث افزایش روند التهابی و دژنراتیو شده و کپسول مفصلی را درگیر میکند، که این مهم منجر به بروز چسبندگی کپسولی میشود. سفتی کپسول شانه میتواند به دنبال عوارضی از جمله آرتروز شانه، بی حرکتی های پس از شکستگی، پس از جراحی های شانه، التهاب تاندون عضلات اطراف شانه و … نیز ایجاد شود.
- در مراحل اولیه این آسیب درد و محدودیت تنها در انتهای دامنه حرکتی و با شدت کم وجود دارد؛
- با پیشرفت عارضه و افزایش التهاب، درد شدیدتر و دامنه حرکتی محدودتر میشود.
- یکی از اولین علائم این عارضه در خانمها، عدم توانایی در شانه زدن موها و بستن سوتین و در آقایان عدم توانایی در رساندن دستها به جیب و شانه زدن موها میباشد؛
- همچنین خانمها و آقایان شبها هنگام چرخیدن بر روی دست آسیب دیده به دلیل افزایش درد از خواب بیدار میشوند.
- معمولا چون اکثر فعالیتهای روزمره در دامنه های ابتدایی شانه انجام میشود، فرد تا هنگامی که محدودیت حرکتی شانه به حداکثر نرسد، به دنبال درمان نمیرود.
- عدم استفاده از شانه به دلیل بی حرکتی یا درد، سبب ضعیف شدن و لاغر شدن عضلات ثبات دهنده و مهم شانه و کتف میشود که این تضعیف به مرور زمان سبب افتادگی در استخوان کتف میگردد.
محل درد در شانه یخ زده
محل درد در این عارضه در ناحیه خارجی بازو و در صورت انتشار در نواحی ساعد و انگشتان است. ماهیت این درد از نوع درد مبهم و مداوم تا دردی که فقط در هنگام حرکت ایجاد میشود، متغیر است و معمولا به صورت تدریجی ایجاد میشود.
علائم شانه یخ زده
علایم و درمان شانه یخ زده در فاز حاد و مزمن تفاوت دارد؛
فاز حاد شانه یخ زده
در فاز حاد اغلب درد تا زیر آرنج حس میشود، درد شبانه و محدودیت حرکتی زیاد است که در این مرحله برای از بین بردن درد و اسپاسم از مدالیتی های ضد درد و ضد التهاب از قبیل:
- لیزر پرتوان
- تکار
- مگنت
- اولتراسوند
- جریانهای الکتریکی
- انجام ماساژهای درمانی مخصوص
- و یخ
در جهت کاهش درد و حفظ دامنه حرکتی موجود استفاده میشود.
فاز مزمن شانه یخ زده
در فاز مزمن، درد به صورت موضعی در ناحیه خارجی بازو حس میشود و محدودیت حرکتی نسبت به مرحله حاد، کمتر میشود. درمان در این مرحله شامل استفاده از:
- اولتراسوند به همراه کشش
- تکارتراپی به همراه کشش
- ایجاد گرمای عمقی در بافت
- شاک ویو تراپی
- تکنیکهای درمان دستی خاص
- تمرین درمانی اختصاصی شانه یخ زده
در جهت افزایش دامنه حرکتی و کشش کپسول مفصلی می باشد.
درمان فیزیوتراپی شانه یخ زده در مجهزترین فیزیوتراپی شرق تهران:
معاینه
درمان فیزیوتراپی شانه یخ زده با توجه به معاینه تخصصی فیزیوتراپیست و شرایط و وضعیت مفصل شانه انجام میشود که شامل تاریخچه گیری و بررسی نحوه بروز درد، محل درد و ماهیت درد، معاینه و بررسی حرکات فعال و غیر فعال مفصل شانه، بررسی وجود اسپاسم عضلانی در اطراف شانه و استخوان کتف، وجود یا عدم وجود درد شبانه و بررسی دامنه حرکتی شانه در همه جهات میشود.
درمان
بخشی از درمان شامل
- از بین بردن درد و اسپاسم برای ایجاد تحرک ابتدایی و آرام
- استفاده از یخ یا گرما با توجه به فاز آسیب
- انجام ماساژهای مخصوص بافت نرم و مفصل به منظور افزایش دامنه حرکتی
- حفظ دامنه حرکتی موجود
- تلاش برای شروع افزایش دامنه حرکتی
- تمرینات کمکی در جهت افزایش دامنه حرکتی به کمک لوازم ورزشی خاص
- تقویت عضلات اطراف شانه به جهت حفظ دامنه جدید به دست آمده
- افزایش انعطاف پذیری و کشش کپسول به کمک ماساژهای مخصوص و اولتراسوند
- استفاده از دستگاههای گرمای عمقی مثل تکارتراپی و مگنت تراپی به منظور ترمیم و باز شدن کپسول مفصل میشود.
هدف از انجام این درمانها برگرداندن دامنه حرکتی عملکردی بدون درد است. به همین منظور با توجه به اینکه فیزیوتراپی تخصصی نوین طب مجهز به تجهیزات پیشرفته و مدرن تمرین درمانی و دارای فضایی مجزای برای انجام تمرینات اختصاصی میباشد، درمان، پس از معاینه و با توجه به شدت آسیب، با استفاده از مؤثرترین روش آغاز شده تا بهترین اثر درمانی در کوتاهترین زمان ممکن اتفاق افتد.
هرچند ممکن است این عارضه به صورت خودبخودی در طول 12 ماه (یک سال) بهبود یابد اما با استفاده از درمان مناسب، طول دوره درمان این عارضه 3 تا 4 ماه بیشتر طول نمیکشد.
